Stelling: Sporten beter dan botox

Het streven naar een egale, vlekkeloze, stralende, jonger uitziende huid draait niet alleen om een goede huidverzorgingsroutine. In werkelijkheid draait het allemaal om een gezonde leefstijl: wat je eet, een ontstressende routine en beweging.

Je hebt lichaamsbeweging misschien alleen gezien in de context van iets wat je doet om je hart te trainen en je gewicht op peil te houden. Maar het regelmatig bewegen van je lichaam speelt ook een belangrijke rol in de gezondheid en het uiterlijk van je huid. In deze blog leggen we uit waarom sporten goed is voor je huid!

Een stralende huid

Zodra je bent afgekoeld en wat water hebt gedronken na het sporten, heb je waarschijnlijk je door zweet bedauwde, stralende, blozende huid opgemerkt, ook wel bekend als de ‘post-workout glow’. Er is een reden waarom zoveel fitnessfanaten zo lovend zijn hierover en waarom veel cosmeticafabrikanten het proberen na te bootsen: het is van nature heel aantrekkelijk.

Waarom is sporten goed voor de huid?

Deze gloed ontstaat door de endorfines (gelukshormonen) die vrijkomen tijdens het sporten en een verhoogde bloedtoevoer naar alle organen, inclusief ons grootste orgaan, de huid (1). Dit zorgt voor meer zuurstof en voedingsstoffen voor de huidcellen, wat de huid gezond houdt.

Anti-aging effect

Daarbij bevordert het de aanmaak van collageen en nieuwe huidcellen, waardoor de huid er stralend uit blijft zien. Het heeft dus een anti-aging effect. Verder verwijdert verhoogde bloedtoevoer de afvalstoffen (onzuiverheden) uit de huid.

Afvoering van afvalstoffen en gifstoffen

Ook de lymfestroom wordt verhoogd. Het voordeel van een betere lymfestroom is dat jouw lichaam beter afval- en gifstoffen kan afvoeren en zo het risico op ziekten en aandoeningen die te maken hebben met deze gifstoffen vermindert. Dit zorgt er ook voor dat de ogen minder wallen vertonen.

Stress management

Een andere manier waarop fitness het uiterlijk van onze huid verbetert, is door stress management, slaapregulatie en omdat het verbranden van calorieën ook angstgevoelens wegneemt. 

Op die manier kan het de kans op of de ernst van huidaandoeningen zoals acne, eczeem of psoriasis verminderen, aangezien stress een rol kan spelen bij deze aandoeningen. En als je je aan een strak trainingsschema houdt, slaap je ook beter.

Een gezonde huid begint van binnenuit

Laten we eens een duik nemen in de huidcellen. Elke cel heeft mitochondriën, de motoren van de cel. Zij produceren een chemisch stof bekend als ATP (adenosine 5′-trifosfaat) dat alle celfuncties van brandstof voorziet. ATP is nodig om huidschade te herstellen en bestanddelen te maken die de huid jong houden, zoals collageen en hyaluronzuur. 

Met het ouder worden beginnen mitochondriën echter minder ATP te maken. Er zijn nog geen medicijnen of therapieën waarvan is aangetoond dat ze het aantal mitochondriën doen toenemen of ze herstellen naar hun jongere functionele capaciteiten.

Sporten laat onze cellen minder snel verouderen

Maar er is één ding dat dat wel doet: sporten. Een onderzoek gepubliceerd in de Annual Review of Physiology concludeerde dat lichaamsbeweging deze mitochondriale veranderingen in de spieren kan omkeren (2). Een andere studie, gepubliceerd in het tijdschrift Aging Cell, bekeek de spiercellen van oudere hoogactieve fietsers en ontdekte dat hun spieren dezelfde kwaliteiten en functie hadden van een persoon die tientallen jaren jonger was (3).

En hoewel deze studies gericht zijn op het uiterlijk en de functie van spieren, niet op de huid, wijzen hun conclusies op wat er aan de hand kan zijn met onze huid in verband met lichaamsbeweging en veroudering. Van lichaamsbeweging is aangetoond dat het de mitochondriale functie verbetert, vooral in skeletspieren. We weten niet zeker of het een effect heeft op de mitochondriën in de huid, maar het is mogelijk.

Actieve mensen versus ‘couch potatoes’

Eén studie gepubliceerd in Aging Cell vergeleek wel de huidfunctie tussen actieve mensen en ‘couch potatoes’ (4). Ze vonden dat de huid van oudere atleten gezonder was dan die van oudere sedentaire mensen. Met name de dermis (de tweede laag van de huid) was dikker; het dunner worden van de dermis wordt in verband gebracht met verslapping en rimpels, zeggen de onderzoekers.

Een stof die betrokken is bij het immuunsysteem, genaamd IL-15, komt vrij tijdens het sporten (5, 6, 7). Een toename van IL-15 is een factor die de gezondheid van de huid bevordert (4).

Uiteindelijk komt het allemaal neer op cellulaire energie. Deze bevindingen geven aan dat lichaamsbeweging sommige aspecten van huidveroudering bij mensen kan afzwakken en dat deze veranderingen geassocieerd zijn met verbeteringen in de mitochondriën van de huid.

Sporten heeft een indirect effect op huidveroudering

Ook heeft sporten effect op huidveroudering. Dat opgewonden gevoel na een goede training is waarschijnlijk het resultaat van endorfine, een feel-good hormoon. Deze endorfines praten in essentie tegen jouw huidcellen; zij hebben endorfine-receptoren. 

Endorfine beïnvloedt huidcellen op manieren die we niet volledig begrijpen, maar het lijkt heilzaam te zijn. Eerder onderzoek heeft ook aangetoond dat sporten helpt om de effecten van stress te dempen en het niveau van de stresshormonen cortisol en adrenaline te verlagen (8, 9).

Chronische stress is niet goed voor je huid

Hoewel stress in ons leven onvermijdelijk is, is chronische stress niet gezond voor je huid. Recent onderzoek heeft bevestigd dat de huid zowel een detector van stress is als een mikpunt van stressreactie (10). Stress is geïmpliceerd als een trigger voor psoriasis, atopische dermatitis symptomen en acne uitbraken. Het kan ook de barrière van de huid aantasten, wat potentiële allergenen buiten houdt en irritatie voorkomt.

Een verhoogde bloedsuikerspiegel

Als reactie op stress laat het lichaam cortisol los, dat op zijn beurt de bloedsuikerspiegel verhoogt. Een verhoogde bloedsuikerspiegel veroorzaakt meer glycatie, een proces waarbij suiker zich bindt aan een eiwit zoals collageen en dit beschadigt. Dit leidt tot huidveroudering.

Mensen die sporten melden betere slaap (11) en voldoende slaap krijgen (afhankelijk van de genetische aanleg kan dat verschillen van 5 tot 10 uur slaap), is een betrouwbare methode om stress te managen (12). Blijf kalm, en jouw huid profiteert daarvan.

De beste oefeningen voor een gezonde huid

Als je jouw huid op cellulair niveau wilt verjongen door de mitochondriale functie te verbeteren, is kracht- en duurtraining de beste keuze. 

HIIT-training

Intervaltraining met hoge intensiteit (HIIT) kan ook veranderingen brengen die vergelijkbaar zijn met duurtraining. De effecten op de huid zijn vermoedelijk vergelijkbaar. Een bonus met kracht- en HIIT-training is de productie van groeihormoon (13, 14, 15) (lees ook: HIIT training is de beste cardio training).

Mindfulness oefeningen

Bedenk ook welke oefeningen je het beste helpen om te ontstressen en te slapen. Mindfulness oefeningen, zoals yoga, komen misschien meteen in je op, maar er is echter geen bewijs dat deze zenpraktijk goed is voor een betere huid. Toch blijft er één constante: de beste oefening is die waar je het meeste plezier aan beleeft.

Uiteindelijk gaat het niet om één specifieke oefening, maar dat je een regelmatige routine volgt die je enthousiast maakt om te zweten, zodat je het consistent blijft doen. Mensen die veel bewegen hebben een strakkere huid.

Sporten is het beste middel voor een gezonde huid

Hoewel er nog een studie gedaan moet worden om dat wetenschappelijk te bevestigen, wacht niet tot dat onderzoek is gedaan. De voordelen van sporten voor een gezonde huid zijn geen mysterie, dus pak vandaag nog je sporttas of trek je loopschoenen aan. Of als je botox overweegt, dan is er een betere, natuurlijke, goedkopere én veiligere alternatief: sporten, beter dan botox!

Bronnen:

1. N Hayashi, et al. Facial Blood Flow Responses to Dynamic Exercise Int J Sports Med 2021 Mar;42(3):241-245.
2. D Hood, et al. Maintenance of Skeletal Muscle Mitochondria in Health, Exercise, and Aging Annu Rev Physiol 2019 Feb 10;81:19-41.
3. RD Pollock, et al. Properties of the vastus lateralis muscle in relation to age and physiological function in master cyclists aged 55-79 years. Aging Cell 2018 Apr;17(2):e12735.
4.  JD Crane, et al. Exercise-stimulated interleukin-15 is controlled by AMPK and regulates skin metabolism and aging. Aging Cell 2015 Aug;14(4):625-34.
5. BK Pedersen, et al. Role of myokines in exercise and metabolismJ Appl Physiol (1985) 2007 Sep;103(3):1093-8.
6. AM Gonzalez-Gil, et al. The Role of Exercise in the Interplay between Myokines, Hepatokines, Osteokines, Adipokines, and Modulation of Inflammation for Energy Substrate Redistribution and Fat Mass Loss: A Review Nutrients 2020 Jun 26;12(6):1899.
7. JH Kwon, et al. Exercise-Induced Myokines can Explain the Importance of Physical Activity in the Elderly: An Overview. Healthcare (Basel) 2020 Oct 1;8(4):378.
8. E Jackson. The Role of Exercise in Stress Management ACSM’s Health & Fitness Journal: May/June 2013 – Volume 17 – Issue 3 – p 14-19.
9. Harvard Health Publishing. Exercising to relax July 2020.
10. Y Chen, et al. Brain-Skin Connection: Stress, Inflammation and Skin Aging Inflamm Allergy Drug Targets 2014;13(3):177-90.
11. Sleep Foundation. Exercise and sleep. May 2022.
12. DW Choi, et al. Association between Sleep Duration and Perceived Stress: Salaried Worker in Circumstances of High Workload. Int J Environ Res Public Health 2018 Apr 19;15(4):796.
13. CJ Pritzlaff-Roy, L Widemen, JY Weltman, R Abbott, M Gutgesell, ML Hartman, JD Veldhuis, A Weltman. Gender governs the relationship between exercise intensity and growth hormone release in young adults. 2002 May;92(5):2053-60.
14. KA Stokes, ME Nevill, GM Hall, HKA Lakomy. The time course of the human growth hormone response to a 6 s and a 30 s cycle ergometer sprint. 2002 Jun;20(6):487-94.
15. Godfrey RJ, et al. The exercise-induced growth hormone response in athletes. 2003;33(8):599-613.