In de supermarkt vind je een hele variatie aan lightproducten, van frisdranken tot boters en chips. Wat houdt het eigenlijk in als een product ‘light’ heet? En betekent ‘light’ dat een product zowel lager in suiker als in vet is? In deze blog vertellen we je meer.
Wat zijn lightproducten?
In de Europese wetgeving is vastgesteld dat voedselproducenten ‘light’, ‘minder suiker’ of ‘minder vet’ op producten mogen zetten als er 30% minder van de voedingsstof of kilocalorieën in zit in vergelijking met een vergelijkbaar product. Voor zout of natrium is de eis dat het tenminste 25% minder is (1).
Waarom zijn er eigenlijk ‘light’ producten?
De ‘Richtlijnen Goede Voeding’ in de jaren ‘80 gaven het advies om te streven naar een lagere vetinname. Vetten, en met name verzadigd vet, werden gezien als dè boosdoener in de voeding. Een interessant advies wat in dezelfde richtlijn stond, was om tegelijkertijd de hoeveelheid koolhydraten te laten toenemen van 45 naar 55 energieprocent (2).
Suiker en zout als andere boosdoeners
De voedingsindustrie speelde ook in op deze adviezen. Het eerste was een vermindering van (verzadigde) vetten. Jaren later vonden we ook nieuwe boosdoeners, denk maar aan suiker en zout. Ook daar werd weer op ingespeeld en zo ontstond er een breed scala aan light producten.
Light-, groente- of oven baked chips?
Chips is een product waar we het met zijn allen over eens kunnen zijn dat het geen gezonde keuze is. Het is dan ook slimme marketing om deze producten een label als ‘light’, ‘groente’ of ‘oven baked’ te geven.
Deze labels kunnen ons het idee geven dat we ondanks een ongezonde keuze toch een gezondere keuze maken. Zo voelen we ons iets minder schuldig over dat wat we in onze mond stoppen. In tabel 1 vind je de daadwerkelijke verschillen tussen deze soorten chips.
Light chips versus ‘normale’ chips
De light naturel chips van Lays heeft 30% minder vet ten opzichte van de standaard naturel chips. Het weghalen van vet neemt ook een deel van de smaak weg. De producent heeft er waarschijnlijk om die reden voor gekozen om suiker en zout toe te voegen.
Als je goed op de verpakkingen leest van verschillende ‘light’, ‘minder suiker’ en ‘minder vet’ producten zie je vaak dat het weghalen van de ene voedingsstof vaak weer wordt aangevuld met andere voedingsstoffen.
Kilocalorieën (kcal) | 508 kcal* | 472 kcal | 490 kcal | 442 kcal** |
Vetten in grammen (en%) | 30 gram (53 en%) | 28 gram (53 en%) | 21 gram (39 en%) | 13 gram (26 en%) |
Verzadigde vetten in grammen (en%) | 3,2 gram (6 en%) | 3,3 gram (6 en%) | 2,2 gram (4 en%) | 1,4 gram (3 en%) |
Koolhydraten in grammen (en%) Waarvan suikers: | 53 gram (42 en%) <0,5 gram | 43 gram (36 en%) 23 gram | 64 gram (52 en%) <0,5 gram | 73 gram (66 en%) 5,3 gram |
Eiwit in grammen (en%) | 6,1 gram (5 en%) | 6,1 gram (5 en%) | 7,3 gram (6 en%) | 5,9 gram (5 en%) |
Vezels in grammen (en%) | 4,3 gram (2 en%) | 12 gram (5 en%) | 4,5 gram (2 en%) | 6,2 gram (3 en%) |
Zout in grammen (% van dagelijkse maximale hoeveelheid) | 1,1 gram (19%) | 0,8 gram (13%) | 1,4 gram (24%) | 0,84 gram (14%) |
* het product met de hoogste hoeveelheid kcal, vetten, koolhydraten, vezels en zout is geel gearceerd
** het product met de laagste hoeveelheid kcal, vetten, koolhydraten, vezels en zout is dikgedrukt
Zijn lightproducten slecht?
Het is niet per definitie zo dat lightproducten beter zijn dan het vergelijkbare product. Vet wordt regelmatig vervangen door koolhydraten en/of zout en koolhydraten worden vervangen door vetten en/of zoetstoffen. Dit wordt vaak gedaan voor het behoud van de smaak.
Wat betreft de macronutriënten van producten is het goed om te kijken wat het beste past binnen jouw voedingspatroon en genetisch profiel. Daarbij blijft het de beste keuze om zoveel mogelijk natuurlijke en onbewerkte producten te eten.
Bronnen:
- European Parliament, Council of the European Union. (2006, December 20). Regulation (EC) No 1924/2006 of the European Parliament and of the Council of 20 December 2006 on nutrition and health claims made on food safety. Official Journal of the European Union OJ L12. Opgehaald van: https://ec.europa.eu/food/safety/labelling-and-nutrition/nutrition-and-health-claims/nutrition-claims_en.
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (2004). Ons eten gemeten – Gezonde voeding en veilig voedsel in Nederland. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.